D Y N G U S   na   Ś M I N G U S

Pierwsze wzmianki o "lanym poniedziałku" w Polsce pochodzą z XV wieku.

Geneza ludowych zwyczajów obchodzonych w Poniedziałek Wielkanocny jest związana z praktykami Słowian, którzy czcili radość po odejściu zimy i przebudzeniu się wiosny.

Słowianie uważali, że oblewanie się wodą miało sprzyjać płodności, dlatego oblewaniu podlegały przede wszystkim panny na wydaniu. Przemoczona odzież i mokre włosy miały świadczyć o powodzeniu panny.

W późniejszych czasach przypisano symbolikę wiosennego oczyszczeni z brudu i chorób.
Kościół przejmując ten pogański zwyczaj nadał wodzie symbol oczyszczenia z grzechu.

Dziś śmigus-dyngus jest traktowany, jako zabawa o charakterze ludowym. W odróżnieniu od pierwotnych tradycji, wodą oblewa się wszystkich, bez wyjątków. Jest popularny szczególnie wśród dzieci i młodzieży.

Lanie wody na kruszwickim rynku praktykowany jest od kilku lat (chyba 3). Dawniej (sporadycznie) organizowane były ćwiczenia strażackie (dziś by to nazwano pokazem sprawności strażackiej) Z inicjatywą potrzymania tej słowiańskiej tradycji wystąpił (parę lat temu) proboszcz kruszwickiej parafii rzymsko-katolickiej pw. św. Teresy od Dzieciątka Jezus.

W celu podtrzymania słowiańskiej tradycji jedziemy wraz z OSP przy Cukrowni "Kruszwica" w Kruszwicy wozami bojowym stajemy na płycie rynku w jednej linii podajemy wodę w górę tworząc tzw. bramkę. Społeczność kruszwicka wychodząc z mszy świętej powinna przejść miedzy wozami strażackimi doznając zroszenia opadającą wodą i tym samych doznania pogańskiego zwyczaju oczyszczenia z grzechu.

Niestety w śród licznego grona kruszwiczan 28 -go marca 2016r. znalazło się tylko trzech godnych podtrzymania słowiańskiej tradycji.

I choć tradycja tego zwyczaju przetrwała do dziś, praktykowanie tego zwyczaju, zwłaszcza w miejscach publicznych, często jest po prostu krytykowane.

---